علائم آرتریت روماتوئید (رماتیسم مفصلی) در زنان
آرتریت روماتوئید زنان را بیشتر از آقایان تحت تأثیر قرار میدهد و هورمونهای زنانه ممکن است در شروع این بیماری نقش داشته باشند. علائم آرتریت روماتوئید در مردان و زنان یکسان است اما تفاوت عمدهای در علت و شروع آن وجود دارد.
آرتریت روماتوئید (RA) باعث ملتهب شدن مفاصل میشود و دارای طیف وسیعی از علائمی همچون درد و سفتی است و میتواند بسیاری از مناطق بدن را تحت تأثیر قرار دهد. RA در هر فرد تأثیرات متفاوتی دارد و علائم آن گاهی ظهور و گاهی ناپدید میشود. در مواقع عود بیماری، علائم بدتر میشوند و در زمان فروکشی آن، علائم کاهشیافته و بیماری قابل مدیریت است.
عوامل ایجاد آرتریت روماتوئید مشخص نیست اما عوامل محیطی و ژنتیکی ازجمله اضافهوزن و سیگار کشیدن میتوانند نقش داشته باشند. احتمالاً عوامل هورمونی نیز در این بیماری نقش دارند چراکه حدود 75 درصد افراد مبتلابه RA زنان هستند. در این مقاله ما به علائم RA در زنان میپردازیم و توضیح میدهیم که چگونه علائم ممکن است در مراحل مختلف زندگی متفاوت باشند.
علائم آرتریت روماتوئید
زنان جوان نسبت به مردان استعداد بیشتری در ابتلا به RA دارند و علائم آنها معمولاً بین 30 تا 50 سالگی بروز میکند. علائم RA میتواند بسیاری از نواحی مختلف بدن را تحت تأثیر قرار دهد.
بیشترین نواحی که تحت تأثیر قرار میگیرند شامل:
مفاصل
علائم اصلی RA شامل درد ، تورم و سفتی در مفاصل است. .علائم RA اغلب بر کوچکترین مفاصل مانند مفاصل انگشتان اثر میگذارد. معمولاً این علائم از مفاصل محیطی کوچکتر همچون مفاصل انگشتهای پا و دست شروع میشود. RA بیماری است که هر دو طرف بدن را تحت تأثیر قرار میدهد. معمولاً در ابتدای روز افراد مبتلا احساس سفتی انگشتان دستوپا، زانو، مچ پا یا آرنج دارند. اگر سفتی بیش از 30 دقیقه طول بکشد ، ممکن است نشانه اولیه RA باشد. علائم تأخیری این بیماری شامل تورم و قرمزی در اطراف مفاصل آسیبدیده است. مفاصل ممکن است حساس شده و حرکت دادن آنها دردناک باشد.
پوست
حدود 20 درصد زنان مبتلابه RA با پیشرفت بیماری دچار ندول (گره) های روماتیسمی میشوند. ندول ها غالباً در قسمتهایی از پوست که تحتفشار هستند مثل آرنج ظاهر میشوند.
چشم و دهان
RA میتواند باعث خشکی و التهاب چشم و دهان شود. التهاب دهان میتواند روی لثهها تأثیر بگذارد و آنها را مستعد عفونت کند. این بیماری همچنین میتواند باعث حساسیت به نور و تغییر دید شود.
ریه و قلب
ریههای افراد مبتلابه RA ممکن است دچار التهاب یا زخم شده و نتوانند بهراحتی نفس بکشند. التهاب همچنین میتواند بر قلب و عروق تأثیر بگذارد: التهاب اطراف قلب میتواند باعث درد قفسه سینه و یا تب شود و عروق ملتهب میتوانند به پوست و یا اندامها آسیب وارد کنند.
کل بدن
RA میتواند با علائم دیگری مانند کاهش وزن، محدودیت حرکت مفاصل و ضعف عضلات همراه باشد. این بیماری همچنین میتواند در سلامت و بهداشت روان تأثیر داشته باشد بهطوریکه افراد مبتلابه RA بیشتر در معرض خستگی و افسردگی هستند.
خطرات و سطح هورمون در بیماری RA
تغییرات هورمونی در قبل و بعد از زایمان میتواند خطر ابتلا به بیماری RA را افزایش دهد. در زنان، بین هورمونها و شروع RA ارتباط وجود دارد. در یک بررسی در سال 2017 محققان اظهار کردند که استروژن، پروژسترون و آندروژن ها در ایجاد بیماری RA نقش دارند. اما هورمونها پیچیده هستند و نقش آنها در RA ناشناخته است و افزایش و کاهش بعضی از آنها با خطر ابتلا به RA همراه است. سطح هورمونهای یک خانم در طول زندگیاش تغییر میکند:
بارداری
زنانی که باردارند نسبت به زنانی که باردار نیستند کمتر در معرض ابتلا به RA هستند. اگر خانم مبتلابه RA باردار شود ممکن است در دوران بارداری علائم خفیفتری را تجربه کند.
بعد از زایمان
در سال اول بعد از زایمان خانمها استعداد بالایی در ابتلا به RA دارند که ممکن است به دلیل تغییر سریع سطح هورمون در بدن باشد.
دوره شیردهی
تغذیه با شیر مادر بیش از 1 سال ممکن است خطر ابتلا به RA را کاهش دهد.
یائسگی
سطح استروژن پس از 40 سالگی کاهش مییابد. خانمها بعد از 40 سالگی و خصوصاً افرادی که دچار یائسگی زودرس میشوند بیشتر در معرض خطر ابتلا به RA هستند. RA ایجادشده بعد از یائسگی ممکن است با سرعت بیشتری پیشرفت کند.
اندومتریوز
اندومتریوز بیماری است که بافت اندومتریوم رحم به خارج از آن رشد میکند. اگرچه هورمونهای زنانه رشد آن را تحریک میکنند اما این بیماری ممکن است مربوط به سیستم ایمنی بدن باشد. اندومتریوز دارای طیف وسیعی از علائم ازجمله درد و مشکلات باروری است. خانمهای مبتلابه اندومتریوز ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به RA باشند.
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
PCOS بر روی سطح هورمونهای بدن تأثیر میگذارد و میتواند باعث دورههای قاعدگی نامنظم و اختلالات باروری شود. PCOSممکن است خطر ابتلا به RA را افزایش دهد اما هنوز به تحقیقات بیشتری نیاز است.
داروهای ضد استروژن
داروهای ضد استروژن میتوانند به درمان ناباروری، سرطان پستان و پوکی استخوان بعد از یائسگی کمک کنند. بسته به دوز داروها ممكن است خطر ابتلا به RA را در خانمها افزایش دهد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید
هر زمان که علائم RA را مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید. پزشک معمولاً قبل از ارجاع شما به روماتولوژیست معاینه اولیه را انجام میدهد. متخصص روماتولوژیست کسی است که در بیماریهای مربوط بر مفاصل و بافت همبند تخصص دارد. روماتولوژیست سؤالاتی دربارهی تاریخچه و علائم شما خواهد پرسید، مفاصل را معاینه میکند و در صورت لزوم درخواست آزمایش میکند. آزمایش خون میتواند التهاب را اندازهگیری کرده و وجود آنتیبادیهای خاص را تأیید کند. آزمایشهای تصویربرداری مانند اشعه ایکس میتواند هرگونه آسیب در مفاصل و یا التهاب در بافتهای اطراف آن را نشان دهد.
درمان
پزشک ممکن است داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی NSAID (خوراکی و یا موضعی) را برای درمان آرتریت روماتوئید تجویز کند. معمولاً هدف اولیه در درمان RA جلوگیری و یا کاهش التهاب است. کنترل التهاب در RA میتواند احتمال آسیب به مفاصل یا اندامها را کاهش دهد. پزشکان عدم وجود و یا کاهش التهاب در بیماران را بهعنوان پیشرفت درمان در نظر میگیرند. پزشکان اغلب برای کاهش علائم و التهاب، دارو تجویز میکنند. در بعضی موارد ممکن است فرد برای درمان و یا تعویض مفصل خود نیاز به جراحی داشته باشد. جراحی میتواند به کاهش درد و دامنهی حرکات مفاصل کمککننده باشد.
نتیجهگیری
RA یک بیماری شدید است که میتواند بر کل بدن تأثیر بگذارد و باعث درد و ناتوانی فرد شود. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) توصیه میکند که افراد مبتلابه RA سعی کنند وزن متعادلی داشته باشند و سیگار را ترک کنند. اضافهوزن و سیگار در افراد مبتلابه RA میتواند علائم آنها را بدتر کند و احتمال ابتلا به دیگر بیماریها مثل فشارخون را افزایش دهد. بین هورمونهای زنانه و شروع RA ارتباط وجود دارد به همین دلیل خانمها بیشتر مستعد ابتلا به آن هستند. تغییرات هورمونی یک خانم در مراحل مختلف زندگی مانند دوران بارداری یا یائسگی میتواند بر علائم بیماری تأثیر بگذارد. خانمها میتوانند با تشخیص و درمان زودهنگام و پیروی از توصیههای پزشک، بیماری RA را کنترل کنند.