چرا خانمها بیشتر به بیماری های خود ایمنی مبتلا میشوند؟
بیماری های خود ایمنی بیماریهای اپیدمیک خاموش هستند. طبق آمار انجمن بیماریهای خود ایمنی آمریکا، حدود یک نفر از هر 6 نفر یا مبتلابه این بیماری هستند و یا با آن بیمار زندگی میکند. حدود 75 درصد بیماران خانمها هستند و مؤسسه ملی سلامت رسماً آن را بهعنوان یک مسئله مهم سلامت زنان معرفی کرده است.
بیماری های خود ایمنی هنگامی رخ میدهد که سیستم ایمنی بهجای دفاع علیه عوامل مهاجم مثل میکروبها به اندامهای میزبان حمله میکند. این بیماری بسیار متنوع است شامل بیماریهای سیستمهای عصبی ، دستگاه گوارش و غدد درونریز و پوست و مفاصل و بافتهای همبند ، چشم ، خون و رگ های خونی.
زنان بیشتر از مردان مبتلابه بیماری های خود ایمنی هستند
تئوریهایی زیادی درباره شیوع بالای بیماریهای خود ایمنی در زنان وجود دارد اما پاسخ قطعی برای آن هنوز وجود ندارد. التهاب و هورمونها در ایجاد بیماریهای خود ایمن نقش دارند. خانمها نسبت به آقایان بیشتر تحت تأثیر هورمونها هستند بهطوریکه هورمون استروژن خانمها را مستعد بیماریهای خود ایمنی میکند.
در برخی موارد بیماریهای خود ایمنی ممکن است در دوران بارداری بهبود یابند، در طی بارداری بدن از مادر و نوزادش محافظت میکند. اما بیماریهایی مانند آرتریت روماتوئید ممکن است پس از بارداری شدیدتر شود. همچنین شیوع نقرس در خانمهای یائسه کمتر از خانمهایی است که هنوز به این مرحله نرسیدهاند. DHEA (دی هیدرو اپی آندروسترون) یک هورمون آندروژنیک است که میتواند به درمان لوپوس کمک کند.
پنج بیماری شایع خود ایمنی عبارتند از:
1. آرتریت روماتوئید
2. تیروئیدیت اتوایمن هاشیموتو
3. بیماری سلیاک
4. بیماری گریوز
5- دیابت ملیتوس، نوع 1
برای درمان این بیماریها نیاز به همکاری روماتولوژیست ها، متخصص غده، گوارش و… نیاز است.
![خود ایمنی]()
تشخیص بیماریهای خود ایمنی دشوار است
• این بیماری بر تمامی اعضای بدن تأثیر میگذارد راشهای پوستی و علائم عصبی و…
• قبل از حاد شدن بیماری ، علائم اولیه اختصاصی نیستند.
• پزشکان عمومی آموزش کمی درباره بیماریهای خود ایمنی میبینند.
• شرایط بیماری پیچیده است، اگرچه متخصصان مختلفی وجود دارد اما درک روابط بین انواع مختلف بیماریهای خود ایمن و درمانهای پیشرفته خارج از تخصص آنها ، سخت است.
• تحقیقات بهصورت محدود انجام میشوند و به اطلاعات زیادی نیاز هست.
پزشکان با اشتراک سوابق پزشکی میتوانند به تشخیص کمک کنند و هزینهها را کاهش دهند
پزشکان با اشتراک سوابق الکترونیکی بیماران میتوانند به تشخیص دیگر پزشکان آن بیمار کمک کنند و بنابراین از درخواست آزمایشها و درمانهای تکراری جلوگیری شده و هزینهها کاهش مییابد. هر فرد با توجه به بیماری خود ایمنی خود، باید به متخصص مراجعه کند. علائم درد و خستگی پیچیده هستند و دیگر بیماریها نیز این علائم رادارند.
همه ما به شکلهای مختلف درد را تجربه کردهایم. گاهی علائم شدید نیستند اما فرد سالم التهاب دارد. بیماریهای خود ایمنی به زمینه ژنتیکی هم بستگی دارد، مثلاً مادری که مبتلابه بیماری لوپوس است ممکن است دختر، خواهر و مادربزرگ او مبتلابه انواع بیماریهای خود ایمن شوند. استعداد ابتلا به بیماریهای خود ایمنی ممکن است دریکی از اعضای خانواده و یا بهتنهایی باشد.
محرکهای بیماریهای خود ایمن
میدانیم که بیماری آرتریت روماتوئید (RA) اساس ژنتیکی دارد. افراد سیگاری و یا افراد مبتلابه بیماریهای پریودنتال نسبت بالاتری در ابتلای آن دارند. 2 نوع باکتری و استرس هم در ایجاد آن دخالت دارند. این موارد برای خانمهای شاغل، آنهایی که از والدین خود مراقبت میکنند و… که مدیریت خانهها با آنهاست مهم است.
![خود ایمنی]()
راههای جلوگیری از بیماریهای خود ایمن
بعضی بیماران با تست خون تشخیص داده میشوند اما بعضی از آنها علائمی ندارند. برای جلوگیری از پیشرفت علائم بیماریهای خود ایمن باید یک رژیم غذایی سالم بر پایه سبزیجات، غلات کامل داشت. باید بهطور منظم ورزش کرد، استرس را کاهش داد و خوب خوابید. همچنین اسیدهای چرب امگا 3 روزانه یک گرم مصرف کنید و مراقب باشید که عاری از جیوه باشد.
آرتریت روماتوئید (RA) شایعترین بیماری خود ایمنی است
1.5 میلیون از آمریکاییها مبتلابه آرتریت روماتوئید هستند و خانمها 2 برابر آقایان به آن مبتلا میشوند. آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی است که روی مفاصل متعددی مثل پا، دست و هر مفصل دیگری جز ستون مهرههای فرد تأثیر میگذارد و باعث سینوویت میشود. در سینوویت غشای سینوویال مفصل، مایعات اضافی تولید میکند. غشای سینوویال مفصل بافتی است که مایع مفصل را تولید میکند و باعث لغزیدن مفصلها بر رویهم میشود.
هنگامیکه سیستم ایمنی بدن بهاشتباه به مفاصل و بافتهای اطراف آنها حمله میکند ، ملتهب میشوند. RA همچنین میتواند روی ریهها ، پوست یا رگهای خونی فرد تأثیر بگذارد. پس بهتر است فرد سریع درمان شود. اگر التهاب RA کنترل نشود میتواند به غضروف و استخوانها آسیب بزند.
در این بیماری مفاصل سست، بیثبات، دردناک میشوند و یا تحرک خود را از دست دهند و تغییر شکل پیدا میکنند. با توجه به اینکه آسیب مفاصل قابلبرگشت نیست، تشخیص زودرس و درمان تهاجمی ضروری است.