حساسیت پوستی چیست و دلایل آن

برخی از افراد پوست حساسی دارند و یکی از علائم پوست حساس وجود خارش است. حساسیت پوستی دلایل متعددی می تواند داشته باشد.
خارش پوست از عوارض راش یا بیماری پوستی دیگر است و ممکن است نشانه دهنده ی بیماری جدی تری مثل بیماری کبدی یا نارسایی کلیه باشد. شناسایی مشکل و درمان آن اهمیت زیادی دارد.

دلایل حساسیت پوستی

خارش یکی از شایع ترین علائم حساسیت پوستی است.
پوست سدی است که از بدن محافظت می کند و به این خاطر اهمیت دارد. پوست از سلول های ایمنی تشکیل شده است که بدن و پوست را در برابر ویروس ها، باکتری ها و سایر تهدیدات پنهان محافظت می کند.

وقتی سلول های پوست فعال می شوند، واکنشی ایجاد می کنند که باعث التهاب آن می شود. متخصصان این التهاب را راش یا درماتیت می نامند که باعث خارش می شود.

سلولهای ایمنی به سلول های غیر خودی در تماس با پوست، عفونت یا بیماری ها واکنش نشان می دهند. بعضی از راش ها، دردناک و تحریک کننده هستند، در حالی که برخی دیگر می توانند منجر به تاول یا لکه پوستی شوند. خارش علامتی است که در بسیاری از مشکلات پوستی شایع است و ممکن است تمام بدن یا فقط برخی نواحی درگیر شوند.

در اینجا برخی از دلایل خارش را بررسی می کنیم:

پوست خشک

خشکی پوست یکی از شایع ترین دلایل خارش پوست است. اگر پوست دچار برآمدگی قرمز روشن شود یا به طور ناگهانی تغییر کند، خشکی پوست دلیل احتمالی آن است.

عوامل محیطی که می توانند منجر به خشکی پوست شوند عبارتند از: هوای بیش از حد گرم یا سرد با رطوبت کم. شستن زیاد نیز می تواند باعث خشکی پوست شود. این بیماری می تواند در هر گروه سنی تأثیر بگذارد، اما با افزایش سن، پوست نازک تر و خشک تر می شود.

یک مرطوب کننده خوب به ترمیم پوست خشک کمک می کند. پوست بسیار خشک در معرض ریسک درماتیت است، بنابراین ممکن است مراجعه به متخصص پوست برای کمک و پیشگیری درمان لازم باشد.

علائم و نشانه های متداول خشکی پوست شامل موارد زیر است:

• زبری و پوسته پوسته شدن پوست
• خارش بیش از حد
• خاکستری به نظر رسیدن پوست افرادی که پوست تیره ای دارند.
• ترک خوردن پوست که آن را مستعد خونریزی می کند.
• ترک خوردگی لب و پوست

باید به دنبال درمان خشکی پوست باشید زیرا ترک های پوستی ورود میکروب ها را به عمق پوست تسهیل می کنند که در نهایت می تواند باعث عفونت شود. لکه قرمز اغلب از اولین نشانه های عفونت احتمالی است.
متخصص پوست احتمالا مرطوب کننده مخصوص برای استفاده در طول روز یا داروی موضعی تجویز می کند.

اگزما

اگزما 1 نفر از هر 5 نوزاد را مبتلا می کند اما افراد بیمار اغلب با گذشت زمان بهبود می یابند.
اگزما یا درماتیت آتوپیک شایع ترین علت بثورات جلدی در کودکان است.

کالج آمریکایی آلرژی، آسم و ایمونولوژی (ACAAI) گزارش داد که اگزما 1 نفر از هر 5 نوزاد و فقط 1 نفر از هر 5۰ بزرگسال را مبتلا می کند.
علت اگزما بیشتر به خشکی پوست مربوط است. خشک شدن پوست آن را در معرض خطر تحریک و التهاب قرار می دهد. مرطوب نگه داشتن پوست بسیار مهم است.اگزما اغلب با گذشت زمان بهبود می یابد. افراد مبتلا به اگزما باید مراقب باشند، زیرا در برابر عفونت های پوستی آسیب پذیر می شوند.

آلرژی

تحریک و واکنش های آلرژیک باعث خارش پوست می شوند. درماتیت تماسی آلرژیک در صورت تماس مستقیم پوست با آلرژن ایجاد می شود.
نتیجه آلرژی پوست ظاهر شدن راش های قرمز است که می تواند شامل تاول های کوچک یا برجستگی های قرمز باشد. راش زمانی ظاهر می شود که پوست با مواد آلرژن تماس پیدا کند و در واقع نشان دهنه ی پاسخ سیستم ایمنی است. اغلب، بین حمله مواد آلرژن و زمان ظاهر شدن راش های پوستی، تأخیر زمانی وجود دارد.

دست زدن به لباس ، حیوانات خانگی ، مواد شیمیایی ، صابون و گیاهی مثل پیچک سمی یا مواد آرایشی می تواند واکنش های آلرژیک ایجاد کند. آلرژی های غذایی هم ممکن است باعث خارش پوست شوند.

آلرژی به نیکل بسیار شایع است. هنگامی که فرد با جواهراتی که حاوی مقادیر کمی نیکل هستند تماس پیدا می کند، نقطه تماس قرمز و برآمده، حساس و متورم می شود.
در شخص مبتلا به آلرژی به یک ماده خاص، ساده ترین راه برای تشدید آلرژي جلوگیری از تماس مجدد آن محصول یا ماده با پوست است. کرم های آماده یا ساختنی با خواص دارویی وجود دارند که می توانند به برطرف شدن راش کمک می کنند.

کهیر

کهیر نوعی التهاب پوستی است که در اثر ترشح یک ماده شیمیایی به نام هیستامین ایجاد می شود. ترشح هیستامین باعث گشاد شدن عروق خونی کوچک می شود و در نهایت پوست متورم می شود.

دو نوع کهیر وجود دارد:

کهیر حاد. معمولاً بعد از تماس با ماده محرک مثل مواد غذایی خاص یا دارو رخ می دهد. عوامل غیر آلرژیک ، مانند هوای بیش از حد گرم یا سرد، قرار گرفتن در معرض آفتاب یا ورزش نیز موثرند.
کهیر مزمن. دلیل آن مشخص نیست و محرک خاصی باعث بروز آن نمی شود. کهیر مزمن تا ماهها یا حتی سالها ممکن است ادامه داشته باشد و خارش و درد ایجاد می کند، ولی مسری نیست.
طبق گفته ACAAI حدود 20٪ از افراد در برهه ای از زندگی خود به کهیر مزمن مبتلا می شوند.

نیش حشرات

نیش زدن حشرات باعث ملتهب شدن پوست و خارش می شود. نیش پشه و عنکبوت اغلب یک علامت کوچک ایجاد می کند که با لکه ای قرمز در اطراف آن مشخص می شود. این علائم طی 7 تا 14 روز از بین می روند.

نیش ناشی از ساس تخت خواب و مایت راش پوستی و خارش بیشتری ایجاد می کند. اگر فردی به وجود ساس در تخت خواب مشکوک باشد ، باید تمام مبلمان خود را عوض و اتاق را کاملاً با مواد ضدعفونی کننده و سمپاشی تمیز کند. بهتر است که وسایل مشکوک به ساس در دمای ۶۰ درجه قرار بگیرند.
برای پاک سازی خانه ممکن است به کمک نیاز داشته باشید.

روانشناسی

ممکن است حساسیت و تحریک پذیری پوست هیچ دلیل جسمی نداشته باشد. در برخی موارد عدم سلامت روانی باعث می شود که پوست حساس و قرمز شود. خاراندن بیش از حد پوست حساس به آسیب پوستی منجر می شود.
دلایل خاراندن بیش از حد پوست:
• افسردگی
• اضطراب
• وسواس فکری

علل دیگر

انگل هایی مانند کرمک و حشراتی مثل ساس تخت خواب ، پشه ها یا شپش ها هم می توانند باعث خارش شوند. عفونت های قارچی مثل درماتوفیت پای ورزشکاران نیز می تواند باعث خارش انگشتان پا شود.

بیماری های جدی هم ممکن است منجر به خارش شوند. اختلالات عصبی ناشی از دیابت، فشار اعصاب و زونا باعث ایجاد خارش شدید می شوند.
ممکن است که پزشکان سندرم کلیوی یا بیماری مزمن کلیوی را دلیل خارش و حساسیت بدانند. در سندرم اورمی کلیه ها به شدت آسیب دیده اند و نمی تواند سموم بدن را فیلتر کنند.در سندرم اورمی به علت وجود اوره در خون، خارش در طول شب شدید تر می شود. این بیماری معمولاً روی کمر ، بازوها و شکم تأثیر می گذارد.

درمان های خانگی حساسیت پوستی

داروهای خانگی زیر ممکن است به کاهش خارش کمک کنند:
• کرم مرطوب کننده با کیفیت، حداقل یک یا دو بار در روز
• کرم ضد خارش، مانند کرم هیدروکورتیزون، که باید در سطح ناحیه حساس مالیده شود تا خارش برطرف شود. کرم هیدروکورتیزون را می توانید از داروخانه های شهر خود خریداری کنید.
• استفاده از یک کمپرس سرد در ناحیه آسیب دیده
• دوش گرفتن با آب ولرم
• انتخاب صابون ملایم بدون رنگ یا عطر و استفاده از مواد شوینده ملایم و بدون عطر. محصولات مختلفی مختص پوست های حساس در بازار موجود هستند.
• اجتناب از خرید محصولاتی که باعث تحریک یا حساسیت پوست می شوند مثل نیکل، جواهرات و پشم

مهمترین اقدام برای مراقبت از خود ، جلوگیری از خاراندن پوست است. خاراندن منجر به التهاب و آسیب بیشتر پوست می شود.
اگر کرم های بدون نسخه اثر بخشی کافی ندارند و راش های پوستی گسترش پیدا کردند، یا علائم دیگری جز خارش را تجربه کردید، باید به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنید تا حساسیت پوستی خود را درمان کنید.

 

درمان حساسیت پوستی

برنامه درمانی به شدت خارش بستگی دارد. افرادی که پوست خشکی دارند، با یک مرطوب کننده خوب کاملا درمان می شوند.
اگزما ، درماتیت یا کهیر: این بیماری های پوستی ممکن است با تجویز کورتیکواستروئید توسط متخصص پوست درمان شوند. کرم را باید مستقیماً روی پوست مالید تا خارش رفع شود. مهارکننده های موضعی کلسینورین و آنتی هیستامین های خوراکی نیز می توانند به رفع خارش کمک کنند.

آلرژی: آنتی هیستامین های خوراکی داروهای ضد حساسیت رایجی هستند. می توانید این دارو ها را از داروخانه نزدیک خود یا داروخانه های آنلاین تهیه کنید. نمونه های آن Zyrtec ، Claritin و Benadryl است.

عفونت های قارچی: کرم حلقوی، درماتوفیت پای ورزشکار و سایر عفونت های قارچی را می توان با دارو ضد قارچ درمان کرد. دارو های موضعی شامل کرم و شامپو هستند. در عفونت های شدید ، پزشک ممکن است داروی خوراکی تجویز کند و معمولا ترابینافین یا Lamisil تجویز می شود.
نیش حشرات: آنتی هیستامین های موضعی خارش را تسکین می دهند. برای جلوگیری از نیش حشره، از ماده دافع حشرات استفاده کنید و لباس مناسب بپوشید تا مانع نزدیک شدن حشره به خود شوید.

در صورتی که نگران تداخلات دارویی هستید یا دارو درمانی گزینه مناسبی در شما نیست، و اگر به سوریازیس یا نارسایی کلیه مبتلا هستید، می توانید روش هایی مثل نور درمانی یا فوتوتراپی را انتخاب کنید. این روش درمانی شامل قرار گرفتن پوست در معرض طول موج های معینی از اشعه ماوراء بنفش است که به کنترل خارش کمک می کند.