هر آنچه باید درباره پسوریازیس پوست سر بدانید
پسوریازیساین بیماری هنگامی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی به‌طور نابجا سیگنال می‌فرستد و سلول‌های پوست خیلی سریع رشد می‌کنند. این بیماری با لکه‌های قرمز همراه است که به‌تدریج نقره‌ای‌رنگ می‌شوند. حداقل نیمی از مبتلایان به پسوریازیس آن را روی پوست سر خود دارند. البته می‌توانید آن را روی پیشانی ، پشت گوش و پایین پشت گردن نیز مشاهده کنید.
چه کسی به پسوریازیس مبتلا می‌شود؟
این بیماری مسری نیست و شما از شخص دیگری آن را نمی‌گیرید بلکه یک بیماری ارثی است و افرادی که زمینه ژنتیکی آن را داشته باشند مستعد ابتلا به آن هستند. بیشتر افرادی که مبتلا می‌شوند حداقل یکی از اعضای خانواده آن‌ها به این بیماری مبتلا است.
علامت: لکه‌های قرمز و سفیدپوستی
شایع‌ترین نوع آن، بیماری پسوریازیس پلاکی است. در این بیماری لکه‌های قرمز ، ضخیم و متورم روی پوست دیده می‌شود که به‌مرور تبدیل به لکه‌های فلسی نقره‌ای-سفید می‌شوند. این نواحی به‌آسانی دچار خونریزی می‌شوند به همین دلیل سعی کنید به‌آرامی موهای خود را شانه کنید و یا بشویید و یا یک کلاه بپوشید.
چه کارهایی می‌توانید انجام دهید
استفاده از شامپوهای سالیسیسلیک اسید و سایر لوسیون ها به درمان پسوریازیس کمک می‌کند. همچنین پزشکان استروئیدها را که به شکل‌های پماد، ژل، محلول، فوم موجود هستند می‌تواند تجویز کند.
استفاده از کرم، پمادها و یا فوم کلوبتازول (کورتیکواستروئید) روی سطح پوست نیز کمک‌کننده است. کلوبتازول به شکل اسپری هم موجود است.
علامت: پوست سر خشک و فلسی
در این بیماری سلول‌های پوستی بسیار سریع رشد می‌کنند و به سطح پوست می‌رسند سپس روی‌هم جمع شده و حالت پوسته‌پوسته شدن و یا فلسی را به وجود می‌آورند که ممکن است شوره سر به نظر برسد. در پسوریازیس پوست سر لکه‌های نقره‌ای و خشک وجود دارد و شوره سر می‌تواند چرب و یا مومی باشد.
شامپو برای پوست سر خشک و فلسی
برای پلاک‌های نازک سولفید سلنیوم (1٪) ، پیریتیون روی ، کتوکونازول (داروی ضد مخمر بدون نسخه) به شما کمک می‌کند. شامپوهای سالیسیلیک اسید هم برای لکه‌های ضخیم مناسب است. تمامی این موارد مناسب یک فرد نیستند. ممکن است مدتی از یک شامپو استفاده کنید اما جواب نگیرید و مجبور باشید نوع دیگر را امتحان کنید. ابتدا از یک شامپوی دارویی استفاده کنید. استفاده از یک شامپو و نرم‌کننده بعدازآن می‌تواند مفید باشد.
علامت: خارش
خارش یکی از سخت‌ترین علائم پسوریازیس است. این علامت می‌تواند شدید و بدون وقفه باشد. بعضی از افراد آن را به شکل سوزش حس می‌کنند. درهرصورت، نباید آن را بخارانید! ممکن است یک‌لحظه کوتاه حس خوبی داشته باشید اما با خراش پوست خود، آن را دچار آسیب و خونریزی می‌کنید و مستعد ریزش مو و عفونت خواهد شد. در صورت تورم غدد لنفاوی حتماً به پزشک مراجعه کنید چون می‌تواند نشانه‌ای از عفونت باشد.
مرطوب و خنک کردن برای توقف خارش
از لوسیون ها، مرطوب‌کننده ها و یا پمادهایی مثل وازلین استفاده کنید. قبل از مصرف آن‌ها را در یخچال بگذارید تا خنک شده و به تسکین بیشتر کمک کند. کیسه‌های آب سرد هم می‌تواند به تسکین خارش کمک کند.
درمان شبانه
هرکدام از محلول Baker P&S و یا روغن Derma-Smoothe FS scalp (کورتیکواستروئید) را می‌توانید استفاده کنید: آن‌ها را شب به سر مالیده و سپس آن را با کلاه و… بپوشانید سپس در صبح آن را با شامپو بشویید.
تسکین خارش با سرکه سیب
بعضی از افراد می‌گویند مصرف هفته‌ای چند بار از سرکه سیب بر روی سر کمک‌کننده خواهد بود. مدت‌های طولانی است که مردم از آن به‌عنوان ضدعفونی‌کننده استفاده می‌کنند. هنگام استفاده از آن ممکن است احساس سوزش کنید پس بهتر است با مقدار مساوی آب مخلوط شود. بعضی از افراد تمایل دارند به‌طور غلیظ از آن استفاده کرده و بعد از خشک شدن، آن را بشویند اما درصورتی‌که ترک پوستی و یا پوست باز داشتید از این کار صرف‌نظر کنید چون به شما صدمه می‌زند. ممکن است چندهفته‌ای طول بکشد تا متوجه درمان شوید. قبل از اینکه از درمان‌های خانگی استفاده کنید حتماً با پزشک مشورت کنید.
روغن درخت چای
روغن درخت چای یکی از درمان‌های خانگی است که باعث تسکین می‌شود اما هیچ مطالعه‌ای برای اثبات آن وجود ندارد. آن را می‌توانید همراه با شامپو استفاده کنید اما قبل از مصرف بهتر است یک مقدار کمی از آن را روی ساعد خود بمالید تا حساسیت آن را بسنجید چون بعضی از افراد به آن حساسیت دارند.
داروهایی برای درمان خارش
قرص‌های آنتی‌هیستامین می‌توانند مؤثر باشند. درباره تأثیر محصولات حاوی کپسایسین و بی‌حس‌کننده ها برای درمان خارش از پزشک و یا داروساز سؤال کنید. در هنگامی‌که خارش شدیدی دارید با پزشک درباره‌ی دیگر گزینه‌ها شامل داروهای ضدافسردگی( خصوصاً NaSSAs ها)، داروهای دردهای عصبی مثل گاباپنتین مشورت کنید.
علامت: درد
زمانی که پوست سر بیمار بسیار خشک شود فرد ممکن است دچار ترک‌های پوستی و خارش شدید گردد. راه‌حل‌های برای درمان درد وجود دارد: بهترین راه‌حل، درمان و کنترل پسوریازیس است. لکه‌ها را قبل از اینکه دچار ترک و یا فلسی‌شدن شوند بررسی کنید، از نرم‌کننده‌ها (کراتولیتیک)، اسید سالیسیلیک، اسیدلاکتیک ، اوره یا فنل و مرطوب‌کننده ها استفاده کنید. زمانی که داروهای بدون نسخه برای شما کافی نبود در مورد گزینه‌های دیگری با پزشک مشورت کنید. یک کرم بی‌حس‌کننده ترکیبی از لیدوکائین و prilocaine (Emla) با تجویز پزشک ممکن است مؤثر باشد.
علامت: افسردگی
خیلی سخت است که هرروز مجبور به انجام اقداماتی برای کنترل درد، خارش و پوسته‌پوسته شدن باشید. حتی خوش‌بین‌ترین افراد هم بعد از مدتی و عدم درمان ممکن است ناامید می‌شوند که در این صورت کمک به آن‌ها سخت‌تر خواهد بود. اما به یاد داشته باشید که گزینه‌ها و روش‌های درمانی زیادی برای بهبود حال شما وجود دارد.
کارهایی که می‌توانید انجام دهید: ارتباط برقرار کنید
اگر ازلحاظ عاطفی ضعیف شده‌اید از یک مشاور کمک بخواهید. می‌توانید از طریق بنیاد ملی پسوریازیس به یک گروه کمک‌کننده پسوریازیس بپیوندید، این کار به شما کمک خواهد کرد با افرادی که شمارا درک می‌کنند صحبت کنید و حال شما بهتر شود.
ریزش مو
با ضخیم شدن لکه‌های پوستی، موهای شما خواهد ریخت اما اگر بیماری خود را کنترل کنید پوست شما بهبود می‌یابد و ریزش مویتان متوقف‌شده و به حالت قبل برمی‌گردد. استفاده از سالیسیلیک اسید و رتینوئید برای درمان ممکن است باعث ریزش مو شود که در صورت قطع مصرف آن‌ها ریزش مو متوقف خواهد شد. به‌طورکلی شما باید صبور باشید، اعتمادبه‌نفس داشته باشید و می‌توانید لکه‌ها را با کلاه، کلاه‌گیس، روسری و.. بپوشانید.
پزشک چه‌کاری می‌تواند انجام دهد؟
اگر شامپو، کرم، فوم، ژل یا اسپری برای کنترل پسوریازیس پوست سر کافی نباشد، پزشک ممکن است گزینه‌های دیگری را به شما پیشنهاد کند. فتوتراپی با اشعه فرابنفش B (نور به‌طور مستقیم به ضایعه برخورد می‌کند) برای درمان بعضی از افراد در مطب پزشک توصیه می‌شود. پزشک ممکن است داروهای بیولوژیک تجویز کند، این داروها باعث سرکوب سیستم ایمنی می‌شوند.
سایر کارهایی که می‌توانید انجام دهید: مرطوب نگه‌داشتن
خشکی هوا می‌تواند باعث تشدید خشکی پوست شود، استفاده از یک مرطوب‌کننده‌ی هوا می‌تواند کمک‌کننده باشد. همچنین بعد از شامپو زدن از یک مرطوب‌کننده مناسب استفاده کنید. سعی کنید به‌آرامی پوست خود را پاک و تمیز کنید.
استرس
استرس یکی از بزرگ‌ترین محرک‌های این بیماری است. پس سعی کنید کارهایی برای کاهش استرس انجام بدهید: از کارهایی که انجام می‌دهید لذت ببرید. یک فنجان چای بخورید. ورزش‌های کششی و مدیتیشن انجام دهید. در یک مطالعه مشاهده کردند که افرادی که همراه با فتوتراپی موسیقی گوش کردند نسبت به گروهی که تنها فتوتراپی داشتند، درمان مؤثرتری داشتند. صحبت کردن با افرادی که توانستند با این بیماری مبارزه کنند می‌تواند به کنترل استرس کمک کند.
مواردی که باید از آن‌ها پرهیز شود: داروها ، آفتاب‌سوختگی، سیگار کشیدن، مصرف الکل و…
برخی از ترکیبات موجود در شامپوها مانند سولفات‌ها و بعضی از داروها مانند داروهای لیتیم یا ضد مالاریا می‌توانند آزاردهنده باشند. شرایط زیر می‌تواند باعث بروز مشکلات در افراد شود:
• زندگی در آب‌وهوای خشک (با مرطوب کردن محیط خانه می‌توانید این مشکل را حل کنید)
• آفتاب‌سوختگی (زیر سایه بروید، کلاه بپوشید و از ضد آفتاب استفاده کنید.)
• استفاده از سشوار برای خشک‌کردن موها ( با هوا و حوله موهایتان را به‌آرامی خشک‌کنید.)
سایر کارهایی که می‌توانید انجام دهید
با پزشک خود یک برنامه درمانی داشته باشید و به آن پایبند باشید و در صورت عدم نتیجه نترسید و با پزشک مشورت کنید. راه‌های درمانی دیگری را امتحان کنید تا حال بهتری داشته باشید.