عمل های جراحی کاهش وزن ؛ مفیدند یا خطرناک؟
مشکل چاقی هرروزه در حال افزایش است. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) اظهار کرده که بیش از یک‌سوم بزرگ‌سالان آمریکایی مبتلابه چاقی هستند. همراه با افزایش چاقی تعداد عمل‌های جراحی کاهش وزن نیز افزایش می‌یابد. اما روش‌ها چقدر ایمن هستند و آیا مزایای آن از خطراتش بیشتر است؟
شکی نیست که چاقی علت اصلی بسیاری از بیماری‌های جدی و تهدیدکننده‌ی حیات انسان است. این بیماری می‌تواند منجر به دیابت نوع 2، بیماری‌های قلبی و سکته مغزی شود و همچنین با برخی از سرطان‌ها ازجمله سرطان پستان، کولون و پانکراس ارتباط دارد. علاوه بر این، این بیماری می‌تواند روی کیفیت زندگی افراد تأثیر بگذارد و آن‌ها را بی‌تحرک و اغلب افسردگی کند.
با توجه به این عوامل، خیلی دور از ذهن نیست که چرا افراد داراب اضافه‌وزن به دنبال انواع مداخلات کاهش وزن هستند و جراحی باریاتریک یکی از رایج‌ترین جراحی‌های است که افراد مبتلابه چاقی انجام می‌دهند. طبق آمار انجمن جراحی‌های متابولیک و باریاتریک آمریکا (ASMBS)، تعداد عمل‌های جراحی لاغری انجام‌شده در ایالات‌متحده از 13،000 در سال 1998 به بیش از 200،000 در سال 2008 رسیده است.
جراحی باریاتریک چیست؟
جراحی باریاتریک به یک سری عمل های جراحی کاهش وزن گفته می‌شود که باعث کاهش مصرف غذا در افراد می‌شود و درنتیجه می‌تواند به کاهش وزن آن‌ها کمک کند. اگر شاخص توده بدنی (BMI) بالای 30 باشد، فرد چاق است و اگر BMI بالای 40 باشد، خیلی چاق هستند. انواع جراحی باریاتریک شامل موارد زیر هستند:
• گاسترکتومی آستینی
• بای پس معده
• حلقه گذاری معده
به گفته ASMBS عمل بای پس معده متداول‌ترین جراحی باریاتریک در سراسر جهان است. عمل بای پس معده یک عمل جراحی است که با ایجاد تغییر در سیستم گوارشی باعث احساس سیری در فرد می‌شود و درنتیجه می‌تواند به کاهش وزن کمک کند. روش حلقه گذاری معده شامل قرار دادن حلقه‌ای در قسمت بالای معده است که این روش حجم معده را کاهش می‌دهد و درنتیجه با کاهش مصرف غذا، گرسنگی فرد رفع می‌شود.
با روش گاسترکتومی آستین، حدود 80% معده برداشته می‌شود تا حجم معده کاهش یابد. در این روش باعث می‌شود فرد غذای کمتری مصرف کند. زمان نقاهت این روش‌ها در هر بیمار متفاوت است. ممکن است ماه‌ها طول بکشد تا یک بیمار بعد از عمل، فعالیت‌های روزمره خود را از سر بگیرد و بسیاری از آن‌ها مجبور هستند رژیم غذایی حاوی مایعات داشته باشند و کم‌کم غذاهای عادی را مصرف کنند.
چرا جراحی باریاتریک بر دیگر مداخلات کاهش وزن ارجح است؟
مؤثرترین گزینه برای افراد مبتلابه چاقی
به گفته دکتر الیوت فگلمن طراحی و ساخت دستگاه‌های پزشکی، رژیم‌های استاندارد و استراتژی‌های ورزشی فقط باعث کاهش قابل‌توجه وزن در 5% از جمعیت ایالات‌متحده می‌شود. جراحی باریاتریک درگذشته نتایج مثبتی داشته است. در یک مطالعه‌ای نشان داده‌شده است عمل‌های جراحی لاغری در مقایسه با روش‌های غیر جراحی به‌طور قابل‌توجهی مؤثرترند. همچنین مطالعات نشان داده‌اند که عمل جراحی لاغری به‌احتمال کمی همراه با مشکلات قلبی و عروقی مانند حمله قلبی و سکته مغزی است و حتی گفته‌شده است که این روش با بهبود رابطه جنسی بیماران مرتبط است. به دلیل مطالعات مختلفی که تأثیرات مثبت جراحی باریاتریک را نشان داده‌اند، پذیرش این روش بسیار افزایش‌یافته است.
جنبه‌های منفی جراحی باریاتریک
جراحی باریاتریک دارای مجموعه‌ای از عوارض احتمالی است. به‌عنوان‌مثال، ASMBS خاطرنشان کرده كه در صورت پرخوری بیمار، عوارض جانبی حلقه گذاری معده ممكن است شامل اتساع مری باشد. این بدان معنی است که بیماران باید تا آخر عمر به یک رژیم غذایی سخت پایبند باشند و به‌طور منظم وضعیت آن‌ها ارزیابی شود.
عمل بای پس معده نیز عوارض جانبی خود را دارد. ASMBS اظهار داشت که این عمل جراحی می‌تواند به‌طور طولانی‌مدت منجر به کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی شود و درنتیجه بیماران باید به‌طور مادام‌العمر مکمل مصرف کنند. مطالعه‌ای نشان داده خانم‌هایی که تحت عمل جراحی لاغری قرارگرفته‌اند، به‌احتمال زیادی نوزادان نارس و یا با وزن کم به دنیا می‌آورند. همه‌ی انواع جراحی‌ها خطرات خاص خود رادارند و در مورد هر بیمار متفاوت است.
بیماران برای تصمیم‌گیری به مشاوره‌ی خوب نیاز دارند
ارتباط خوبی بین بیمار و پزشک لازم است تا از خطرات جراحی باریاتریک آگاه شوند و درنهایت روش مناسبی را انتخاب کنند. جراحی باریاتریک تصمیم مهمی است و بیماران برای بررسی و جست‌وجوی گزینه‌هایشان به زمان نیاز دارند. اما انتظار طول مدت پیشرفت بیماری ممکن است مزایای جراحی را تحت تأثیر قرار دهد. ابزار آنلاین Ethicon به بیماران درباره جراحی باریاتریک، فواید و خطرات آن و… آگاهی می‌دهد.
که نیاز است افراد اطلاعاتی از قبیل قد، وزن، قومیت و سن خود و وضعیت سلامتی مرتبط با وزن مانند آسم ، افسردگی ، بیماری کبدی یا دیابت را وارد کنند. سپس این ابزار آنلاین بیش از 75000 نتیجه جراحی باریاتریک بیماران مبتلابه وضعیت پزشکی مشابه را جستجو می‌کند. پس‌ازآن، اطلاعات در اختیار کاربر قرار می‌گیرد ( گزینه مناسب برای جراحی کاهش وزن آن‌ها چیست؟ و…). این ابزار با افزایش آگاهی، می‌تواند به فرد و پزشک کمک کند تا تصمیم‌گیری بهتری داشته باشند.
توسعه روش‌های نوین جراحی‌های باریاتریک
امروزه بیش از هر زمان دیگری افراد مبتلابه چاقی نیاز به عمل های جراحی کاهش وزن دارند، ازاین‌رو، محققان به دنبال روش‌های جراحی جدیدی برای کاهش وزن هستند. محققان دانشکده پزشکی هاروارد، گزینه‌ای را با استفاده از نوعی آمبولیزاسیون داخل شریانی معرفی کردند. این روش معمولاً برای درمان انواع وضعیت پزشکی استفاده می‌شود که یک عامل مسدودکننده از طریق سوند وارد شریان می‌شود تا از جریان خون شریان در ناحیه خاصی از بدن جلوگیری شود. در این مطالعه، محققان آمبولیزاسیون شریان سمت چپ معده را هدف قراردادند و فهمیدند بیمارانی که تحت این عمل قرارگرفته‌اند 3 ماه بعد از عمل 7.9% کاهش وزن داشتند. محققان می‌گویند این روش درمانی می‌تواند یک روش درمانی باریاتریک برای کاهش وزن باشد و می‌تواند جایگزینی برای روش‌های تهاجمی مانند بای پس معده باشد.
همه گزینه‌های درمانی باید بررسی شوند
عمل های جراحی کاهش وزن اگرچه این مداخلات به‌صورت جراحی باریاتریک باشد و چه روش‌های غیرتهاجمی، افرادی که مبتلابه چاقی هستند باید در مورد تمامی گزینه‌ها با پزشک خود مشورت کنند، تمام جوانب آن را بسنجند و از عوارض جانبی و خطرات آن آگاه شوند. اگرچه گزینه‌های جراحی زیادی برای کاهش وزن وجود دارد اما رعایت یک رژیم غذایی سالم بسیار حائز اهمیت است. دپارتمان بهداشت، درمان و خدمات انسانی ایالات‌متحده توصیه می‌کند که به‌منظور وزن نرمال بین مصرف کالری و فعالیت بدنی باید تعادل وجود داشته باشد.
علاوه بر این، آن‌ها توصیه می‌کنند میزان مصرف میوه، سبزی‌ها و غلات سبوس‌دار را افزایش داده و مصرف غذاهای دارای مقادیر زیاد نمک، چربی‌های اشباع، چربی‌های ترانس، کلسترول، مصرف زیاد قندها و غلات تصفیه‌شده کاهش دهند. داشتن یک رژیم غذایی مدیترانه‌ای فواید بسیاری برای وزن و سلامتی فرد دارد، این رژیم عمدتاً شامل مصرف زیاد لوبیا، آجیل، غلات و حبوبات، مصرف 25-35٪ کالری از چربی و مصرف پنیر و ماست است.
در یک مطالعه نشان داده که رژیم غذایی مدیترانه‌ای باعث کاهش حمله قلبی و سکته مغزی در گروه‌های پرخطر می‌شود، درحالی‌که یک مطالعه دیگر این رژیم غذایی را به طول عمر بیشتر و سلامتی بهتر ربط داده است.
همچنین بخوانید:
آنچه درباره‌ی کربوکسی تراپی باید بدانید